Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zleceniobiorca przystępuje na swój wniosek. We wniosku zleceniobiorca może podać datę, od której chce być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, ale jeszcze ważniejszy jest termin złożenia wniosku w tej sprawie. Zleceniodawca, czyli płatnik składek, musi zgłosić zleceniobiorcę w ZUS do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Ma na to 7 dni od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zlecenia. Jeśli do tego czasu otrzyma wniosek zleceniobiorcy o objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, to zdąży to ująć w zgłoszeniu ZUS ZUA. Wtedy zleceniobiorca będzie objęty dobrowolnym ubezpieczeniem od dnia, który wskazał we wniosku. Jeśli natomiast zleceniobiorca złoży płatnikowi wniosek dopiero po upływie 7 dni to dobrowolne ubezpieczenie chorobowe będzie go obejmować od daty dokonania zgłoszenia do ZUS przez płatnika składek (art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Data początkowa objęcia ubezpieczeniem chorobowym może mieć niemałe znaczenie z uwagi na tzw. okres wyczekiwania.

Uwaga! Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu umowy zlecenia mogą przystąpić wyłącznie osoby, które podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalne i rentowe).

Wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisu kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, rodzi obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Obowiązku tych ubezpieczeń nie wyłącza okoliczność, że osoba, z którą zawierana jest tego typu umowa jest ubezpieczona w KRUS.

Zgłoszenie do ubezpieczenia członka rodziny następuje na podstawie wniosku zleceniobiorcy, który to zleceniobiorca z tytułu umowy zlecenia objęty jest ubezpieczeniem zdrowotnym.

Za członka rodziny - do celów ubezpieczenia zdrowotnego uważa się:
- dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi - bez ograniczenia wieku,
- małżonka,
- wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Ubezpieczony ma obowiązek zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny jeśli nie są oni osobami podlegającymi obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, ani osobami uprawnionymi do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji.

Ubezpieczony ma obowiązek powiadomić płatnika składek o nabyciu uprawnień przez członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego oraz o zmianach lub błędach w podanych wcześniej danych członka rodziny.